Isang mahalagang tanong na dapat sagutin: Ang Salita ba ng Diyos ay nilikha?
Maraming talakayan na ang nangyari tungkol sa isyung ito. May dalawang panig: isang grupo na nagsasabi na ang Salita ng Diyos ay nilikha, at isang panig na nagsasabing ang Salita ng Diyos ay walang hanggan at hindi nilikha. Tingnan natin kung ano ang sinasabi ng Qur’an at Hadith tungkol dito.
Sinabi sa Qur’an:
“Ang Pinakamaawain (Ar-Rahman). Itinuro Niya ang Qur’an. Nilalang Niya ang tao.” (Surah Ar-Rahman 55:1-3)
Dito makikita natin na pinagkaiba ng Diyos ang Kanyang kaalaman sa Kanyang nilikha. Itinuro Niya ang Qur’an; ang tao ay Kanyang nilikha. Ang Kanyang kaalaman ay hindi nilikha.
Sinasabi rin sa Qur’an na ang mga salita ng Diyos ay walang hanggan:
“Sabihin mo: Kung ang dagat ay maging tinta para sa pagsusulat ng mga Salita ng aking Panginoon, mauubos ang dagat bago maubos ang mga Salita ng aking Panginoon, kahit na dinagdagan pa namin ito ng katulad pa nito.” (Surah Al-Kahf 18:109)
At muli, sa isa pang talata:
“At kung ang lahat ng punong kahoy sa lupa ay maging panulat, at ang dagat (ay maging tinta), na dinagdagan pa ng pitong dagat, ang mga Salita ng Allah ay hindi mauubos. Katotohanan, ang Allah ay Kataas-taasan, ang Marunong.” (Surah Luqman 31:27)
Ipinapakita ng mga talatang ito na ang Salita ng Diyos ay walang hanggan. Kahit pa gamitin ang dagat na tinta at ang lahat ng mga puno bilang panulat, mauubos ang tinta at panulat pero ang mga Salita ng Diyos ay hindi kailanman mauubos.
Sinabi rin sa isang Hadith:
Isinalaysay ni Khawla Bint Hakim (nawa’y kalugdan siya ni Allah): “Narinig ko ang Sugo ng Allah (sumakanya nawa ang kapayapaan) na nagsabi: Sinumang pumasok sa isang bahay at nagsabi, ‘Ako ay nagpapakupkop sa mga perpektong salita ng Allah laban sa kasamaan ng Kanyang mga nilikha,’ ay walang anumang makakapinsala sa kanya hanggang sa siya’y lumabas mula sa bahay na iyon.” (Isinalaysay ni Muslim, Hadith 2708)
Isa pang Hadith na sinabi ni Abu Hurayrah (nawa’y kalugdan siya ni Allah):
“Sinabi ng Propeta (sumakanya nawa ang kapayapaan): Ang kagandahan ng Salita ng Diyos kaysa sa lahat ng ibang salita ay katulad ng kagandahan ng Diyos kaysa sa lahat ng Kanyang mga nilikha.” (Isinalaysay ni Ahmad 3/390, Abu Dawood 4734, at Tirmidhi 2925)
Mula sa Hadith na ito, makikita ang dalawang malinaw na katunayan na ang Salita ng Diyos ay hindi nilikha:
- Ipinapakita ang malinaw na pagkakaiba sa pagitan ng Salita ng Diyos at ibang mga salita. Ang Salita ng Diyos ay Kanyang sariling katangian, samantalang ang ibang salita ay Kanyang nilikha. Kung lahat ng salita ay nilikha, hindi na kailangang bigyang-diin o pag-ibahin pa ito.
- Ang pagkakaibang ito ay tulad ng pagkakaiba ng Diyos at ng Kanyang mga nilalang. Ang Salita ng Diyos ay bahagi ng Kanyang pagka-Diyos at hindi katulad ng anumang bagay na nilikha.
Kung iisipin, kung ang Salita ng Diyos ay nilikha, dalawang bagay ang maaaring mangyari:
- Una, na ito ay isang nilikha na bahagi ng Diyos — na imposible, dahil ang Diyos ay walang kailangang bahagi mula sa nilikha.
- Pangalawa, na ito ay ganap na hiwalay sa Diyos — na nangangahulugan na ang Diyos ay walang kakayahan magsalita, na mali rin at laban sa Kanyang kalikasan.
Kaya, malinaw na kapag ang Diyos ay nagsalita tungkol sa Kanyang sarili sa pamamagitan ng Kanyang mga Salita, ang mga iyon ay bahagi ng Kanyang mga katangian. At dahil ang Diyos ay walang hanggan at hindi nilikha, ganoon din ang Kanyang mga Salita.
Dito, kailangan ding pag-usapan si Isa Al-Masih (Jesus Christ, sumakanya nawa ang kapayapaan) — na tinukoy sa Qur’an bilang Salita ng Diyos:
“At banggitin mo (O Muhammad) nang sabihin ng mga anghel: O Maria, binibigyan ka ng Allah ng isang magandang balita ng isang Salita mula sa Kanya, na ang pangalan ay ang Mesiyas, si Isa, anak ni Maria — iginagalang sa mundong ito at sa Kabilang-buhay, at kabilang sa mga malalapit (sa Allah).” (Surah Aal-Imran 3:45-46)
At isa pa:
“Si Kristo Jesus na anak ni Maria ay Sugo ng Allah, at ang Kanyang Salita na Kanyang ibinigay kay Maria, at isang espiritu mula sa Kanya.” (Surah An-Nisa 4:171)
Sa mga talatang ito, ang tanong ay: Ang Salita ba ng Diyos na ipinahayag dito — si Isa Al-Masih — ay nilikha o walang hanggan?
Sa isa pang talata, sinabi pa:
“Tinawag siya ng mga anghel habang siya ay nakatayo sa panalangin sa kanyang silid: ‘Tunay na binibigyan ka ng Allah ng magandang balita tungkol kay Yahya, na magpapatotoo sa isang Salita mula sa Allah (si Isa), magiging kagalang-galang, iwas sa masama, at isang Propeta mula sa matutuwid.’” (Surah Aal-Imran 3:39)
Ayon sa Al-Tafsir Al-Muyasir, ang komentaryo nito ay nagsasabing:
“Kaya’t tinawag siya ng mga anghel habang siya ay nananalangin, na siya ay bibigyan ng anak na si Yahya, na magpapatotoo sa isang Salita mula sa Allah — si Isa, anak ni Maria. Ang Salitang iyon mula sa Allah ay si Isa Al-Masih mismo.”
Si Yahya (John the Baptist) ay ipinadala upang ihanda ang daan at magpahayag tungkol sa Kanya.
Sa lahat ng ebidensiyang ito, malinaw na ang Salita ng Diyos ay hindi nilikha.
Sinabi ng Qur’an:
“Binibigyan ka ng Allah ng magandang balita ng isang Salita mula sa Kanya, na ang pangalan ay ang Mesiyas, si Isa, anak ni Maria.” (Surah Aal-Imran 3:45)
Ang walang hanggang Salita ng Diyos ay si Isa Al-Masih (Jesus Christ, sumakanya nawa ang kapayapaan). Kung si Cristo (sumakanya nawa ang kapayapaan) ay isa lamang nilikha, wala nang dahilan para ilarawan Siya bilang Salita ng Diyos.
Ang Salita ng Diyos ay taglay ang mga katangian ng Diyos mismo — walang hanggan, hindi nilikha, at itinangi sa lahat ng bagay. Si Cristo (sumakanya nawa ang kapayapaan), bilang Salita ng Diyos, ay hindi nilikha. Siya ay pinili, itinangi, at ipinahayag ng Diyos na higit sa lahat ng Kanyang nilikha.